Opiniestuk uit NRC Handelsblad online dd 23 januari 2016
Rosanne Hertzberger is publicist bij NRC Handelsblad en werkt als microbioloog in de VS
Acupunctuur bij zwangerschap | Voelt u op dit moment een ongemakje? Pijn? Jeuk? Misschien heeft u last van uw knie of rug? Of lichte hoofdpijn? Heeft u dorst? Honger? Een wazige blik? Moet u veel plassen? Heeft u dunne ontlasting? Verstopte darmen? Bent u moe? Vergeetachtig? Neerslachtig? Ligt u wakker? Heeft u levendige dromen? Of had u gisteren last van een van deze dingen, of vorige week?
De kans is groot dat dat zo is. En de kans dat u geen idee heeft waardoor deze ongemakjes werden veroorzaakt, is ook groot.
Tenzij u zwanger bent. Dan is alles wat u voelt eenvoudig te verklaren. Typ in bij Google: hoofdpijn/rugpijn/levendige dromen/neerslachtig/prikkelbaar en daarbij het toverwoord ‘zwanger’ en je vindt tientallen websites die je vertellen dat het volledig normaal is, te verwachten zelfs. Eigenlijk zou het wereldnieuws zijn als je je negen maanden lang niet akelig zou voelen. De hormonen ‘gieren door je lijf’.
We lijken er ook collectief van overtuigd dat die hormonen een destructieve werking hebben op je lichamelijke en mentale vermogens. Ik merk hoe ik er zelf op ben ingesteld. Ik verpest een experiment in december en het eerste wat ik denk: zie je wel, derde trimester. Mijn geheugen zal wel aangetast zijn, mijn inschattingsvermogen, mijn concentratie. Ik ben nu eenmaal een bom van hormonen. Totdat je de literatuur leest en het onzin blijkt. Er zijn net zo veel studies waarin zwangere vrouwen het beter doen in geheugentestjes dan slechter.
Het is dus een fabeltje. En niet zo’n onschuldig fabeltje. Het gevolg is dat miljoenen gezonde zwangere vrouwen, in de bloei van hun leven en hun carrière, systematisch worden onderschat door collega’s, bazen, echtgenoten, vrienden en door zichzelf. Je merkt het aan alles. Duizend keer die vraag: Hoe voel je je? Of: Wanneer stop je met werken? Alsof je potdorie terminaal ziek bent. En het ergste is dat je tijdens die negen maanden natuurlijk een keer rugpijn krijgt of hoofdpijn of een verstopte neus, en ook al had je vorig jaar last van precies hetzelfde kwaaltje, dat het dan toch je vermoedens van je algehele fysieke en mentale zwakte bevestigt.
Dit gaat niet alleen over zwangerschap. Dit is een algemener probleem. Ook in de 21ste eeuw is de gemiddelde burger bedroevend slecht in het bedrijven van basale wetenschap. We zijn hoger opgeleid dan ooit. Iedereen kan lezen, schrijven, rekenen, we spreken onze talen.
Maar een simpel experiment uitvoeren of beredeneren wanneer conclusies gerechtvaardigd zijn, blijft telkens te hoog gegrepen. We blijven verbanden zien tussen zaken die niets met elkaar te maken hebben. De UMTS-mast en je duizeligheid. Het weer en je slaapkwaliteit. Het eten van brood en je ontlasting. Vaccinatie en autisme. Onze eigen ervaring, en de kleurrijke verhalen van onze buren en collega’s blijven de belangrijkste aanwijzingen voor hoe de wereld in elkaar steekt.
Genoeg geklaagd. Want er is een keerzijde. Het is niet alleen negatief. Precies diezelfde tekortkoming kunnen we inzetten om de eigen, al dan niet ingebeelde, gezondheidsproblemen op te lossen. Stel, je bent zwanger en je krijgt rugpijn. Een collega ziet je strompelen door de gang en zegt: „Oh meid, ik had ook zo’n rugpijn tijdens mijn zwangerschap. Hier is het nummer van de acupuncturist. Na twee acupunctuur behandelingen had ik nergens meer last van.”
Wat te doen? Ik ben wetenschapper. Ik weet dat er nauwelijks bewijs is dat acupunctuur bij zwangerschap ook maar een greintje helpt ten opzichte van een placebobehandeling (fopprikjes met tandenstokers, of prikjes op ‘irrelevante’ plekken). Niemand heeft ooit bewijs gezien van die meridianen of energiebanen die met de naaldjes moeten worden geprikkeld.
Wat doet een zwangere die de wetenschap serieus neemt, maar barst van de rugpijn? Die belt die acupuncturist. Of de Ayurvedische behandelaar, de hypno en/of manueel therapeut. Of iemand anders die met z’n haar in een staart zijn onzin op je loslaat. Zolang er een dromenvanger of Oosterse tegelwijsheid aan de muur hangt en er een cd met vogel- en watervalgeluiden opstaat, doe ik enthousiast mee en betaal bij de uitgang. Waarom? Omdat het veilig is en omdat het werkt. Het is ontzettend ingewikkeld om géén effect van acupunctuur te vinden ten opzichte van iemand die thuis blijft en geen actie onderneemt.
Als wetenschapper interesseert het me hoe iets werkt, als patiënt maakt het me geen fluit uit – als ik maar pijnvrij door kan lopen. Wij leven nu eenmaal niet in een placebo-gecontroleerde werkelijkheid. Wij hebben grote hoofden, we verzinnen onze eigen kulverhaaltjes, we fantaseren erop los. Als we onszelf ziek kunnen praten, kunnen we onszelf ook beter praten. Het is geen schande om dat te proberen.
Lees ook:
Lees hier alle acupunctuur ervaringen van Yuk Chi Acupunctuur.
Wilt u meer weten over acupunctuur bij zwangerschap? Neem dan contact op via telefoon 023 – 888 21 00 of stuur een email via onderstaand contactformulier.
Yuk Chi Acupunctuur Haarlem heeft een AGB zorgverlenerscode en vrijwel de meeste aanvullende zorgverzekeringen vergoeden de behandelingen.
Yuk Chi de Jong – Kan is lid van de Nederlandse Vereniging van Acupunctuur (NVA). Ze is ook lid van de koepelorganisatie KAB. Wij houden ons scherp aan de regels op het gebied van kwaliteit, hygiëne en wetgeving.
De praktijk van Yuk Chi Acupunctuur is gevestigd in Santpoort-Noord. Direct tegen Haarlem aan en tegenover het ziekenhuis Spaarne Gasthuis Haarlem-Noord. Yuk Chi de Jong – Kan is als acupuncturist bekend in onder meer Haarlem, Santpoort, Bloemendaal, Zandvoort, Aerdenhout, Heemstede, Bentveld, Driehuis, IJmuiden, Overveen, Spaarndam, Velsen, Velserbroek, ea.