Alternatieve geneeswijzen: een nieuw onderzoek NL

Alternatieve geneeswijzen – een cultureel iets?

Voor degenen die nieuwsgierig zijn naar een heel interessant boek over alternatieve geneeswijzen in Nederland, heb ik nu een goede boekentip. Het boek heet: “Healing en “alternatief” genezen, een culturele diagnose”, en is dit jaar uitgegeven door het Meertens Instituut / Amsterdam University Press.

De auteur van dit boek is Peter Jan Margry, senior-onderzoeker en hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Hij doet voor het Meertens Instituut onderzoek naar alternatieve geneeswijzen en de resultaten van dat onderzoek komen in het boek ook aan bod.

Hij heeft onder andere onderzocht wat het aantal gebruikers is van alternatieve geneeswijzen en komt tot de conclusie dat de door het CBS in 2016 gedane steekproef een te laag percentage weergeeft van 5,3% gebruikers. Volgens Margry’s onderzoek is dit veel meer en moet dit percentage naar boven worden bijgesteld naar 35%. Ook verklaart hij de problemen die een positieve houding van de reguliere geneeskunde ten opzichte van alternatieve geneeswijzen belemmeren.

In het boek wordt vanuit een cultureel en sociaal perspectief gekeken naar alternatief genezen in Nederland. Het geeft behalve een stuk geschiedenis ook antwoord op de vraag hoe het komt dat telkens meer Nederlanders gebruik maken van alternatieve geneeswijzen. Controversiële issues van alternatieve geneeswijzen, evidence-based medicine en zelfs de kwakzalverij komen hierin aan de orde.

Ik heb nog niet eerder een boek gelezen dat vanuit deze invalshoek de betekenis van alternatieve geneeswijzen voor de Nederlandse samenleving verkent, zeer boeiend!

Genezen is volgens Margry weliswaar medisch gerelateerd, maar het heeft ook sociale en culturele factoren. Het verschilt namelijk per cultuur hoe ziekte en pijn worden bestreden en alhoewel de biomedische geneeskunde dominant is, is er géén universele geneesvorm.

Succes van alternatieve geneeswijzen

Margry komt in zijn boek met een verklaring voor het succes van alternatieve geneeswijzen en vertelt ook over de geschiedenis van alternatieve geneeswijzen in Nederland. Interessant om daarover te lezen, en voor zover ik weet is dat (nog) geen onderdeel van de acupunctuuropleidingen.

Acupunctuur en kruiden zijn de bekendste behandelmethoden uit de Chinese geneeskunde. De Chinese theorie bereikte Europa in de 17e eeuw. Het gebruik van acupunctuur en kruiden in Nederland begon pas rond 1970 en Margry weet daarbij te vermelden dat Prins Bernard onbedoeld een belangrijke rol daarin heeft gehad.

Volgens Margry zijn er twee problemen die een positieve houding naar alternatieve geneeswijzen belemmeren: ten eerste heeft dat te maken met het niet accepteren van placebo-genezingen (dit terwijl al is gebleken dat veel verschillende aandoeningen flink verbeteren door het placebo-fenomeen). Ten tweede heeft het te maken met het feit dat men niet erkent dat er ook alternatieve behandelingen bestaan die werken en goed kunnen zijn.

Margry gaat verder en geeft aan dat de algehele opvatting is dat alles in biomedische wereld evidencebased is. Maar hij signaleert dat er ondertussen door biomedische medici behandelingen worden gedaan of medicijnen worden voorgeschreven die niet evidence-based zijn. Sterker nog: dit gebeurt op structurele basis.

Inmiddels heeft wetenschappelijk onderzoek naar alternatieve geneeswijzen al resultaten aangetoond en dat zou volgens Margry moeten leiden tot een andere houding binnen de gezondheidszorg vanuit de overheid en de medische wereld. Maar hij verwacht dat dat voor de medische wereld nog een hele uitdaging wordt omdat zij als wetenschappers vanuit een selectieve opvatting niet willen geloven dat ‘onzin’ kan werken, ook al is er bewijs voor.

Inmiddels verwijzen huisartsen en specialisten blijkens zijn onderzoek veelvuldig door naar alternatieve geneeswijzen. 55% van de ondervraagde artsen geven aan een toegevoegde waarde in alternatieve behandelwijzen te zien. Ook zij verwachten een verdere toename in gebruik ervan in Nederland.

Erkenning van alternatieve geneeswijzen

Margry raakt de kern van het probleem als het gaat om de erkenning van alternatieve geneeswijzen en hij weet op een duidelijke manier diverse aspecten rondom alternatieve geneeswijzen te adresseren. Dat alternatieve geneeswijzen maatschappelijk relevant zijn en een telkens grotere rol in onze samenleving innemen, komt duidelijk uit zijn boek naar voren. Als je het mij vraagt zou daarom elke alternatieve behandelaar dit boek in zijn literatuurcollectie moeten hebben.

Het is nog maar te bezien of alternatieve geneeswijzen in Nederland ooit officieel zullen worden erkend als volwaardig aanvullende behandelmethoden. Héél langzaam lijkt dat telkens meer die kant op te gaan. Als je bedenkt dat fysiotherapie lang geleden ook viel onder alternatieve geneeswijzen, is er hoop dat dat voor meerdere therapievormen ook zal gaan gelden.

De geschiedenis laat gelukkig zien dat mensen intelligent genoeg zijn om eigen keuzes te maken als het gaat om hun eigen gezondheid, ongeacht de vraag of alternatieve geneeswijzen wel of geen erkende status genieten.

N.b. Het boek is o.a. te koop bij het meertens-instituut/Amsterdam University Press , bol.com en Libris

Lees ook:

• Werkt acupunctuur? Acupunctuur en (wetenschappelijk) bewijs
• Alternatieve geneeskunde beter in trek bij Hoger opgeleiden
• Acupunctuur en Chinese Geneeskunde uitgelegd
• Alternatieve geneeswijzen en acupunctuur
• CBS onderzoek: meerderheid bevolking wil alternatieve geneeswijzen in het basispakket

Ervaringen met acupunctuur

Lees hier alle acupunctuur ervaringen van Yuk Chi Acupunctuur.

Vragen over acupunctuur

Wilt u meer weten over acupunctuur behandelingen? Neem dan contact op via telefoon 023 – 888 21 00 of stuur een email via onderstaand contactformulier.